Zmiany polityczne po II wojnie światowej na zawsze odcięły ziemie ukraińskie od Polski, a po przesiedleniach nasz kraj uzyskał kształt zbliżony do granic etnicznych. Dziś nikt nie myśli o rewindykacji Lwowa czy Krzemieńca, ale sentyment pozostał. Nie można wymazać dorobku cywilizacyjnego polskich miast i dworów Ukrainy. Tę ziemię nasi rodacy kochali, za jej obronę płacili własną krwią. Podróż po Ukrainie, to wędrówka śladami polskości, reliktami naszej przeszłości, kościołów, zamków i dworów. I chociaż miasta, wsie i ulice noszą często już inne nazwy, a władze sowieckie uczyniły wiele, aby zatrzeć ślady naszej kultury, to nie udało się zniszczyć kilkuset lat polskiej tradycji. • Ostatnie lato na ukraińskim Krymie • Śladami bohaterów Ogniem i mieczem. Na kozackiej Siczy (Chortyca w Zaporożu) • Borysław – energetyczna stolica polskiej nafty i Truskawiec – słynne a senne uzdrowisko. • Samochodem przez Dzikie Pola. • Ołyka. Radziwiłłowskie ostatki • Kamieniec Podolski. Najsłynniejsza twierdza Rzeczpospolitej. • Szlakami Wołynia. Ateny Krzemienieckie nad Ikwą. • Kiedy „heroina” oznaczało jeszcze bohaterkę. Dzielne damy kresowe: Anna Dorota Chrzanowska i Teofila Chmielecka. • Halicz czyli „Królestwo Golizny i Głodomerii”… • Pisz pan na Berdyczów! • Sadyk Pasza, Mickiewicz i Żydowski Legion • Sześć wieków wspólnej historii. Matka Boża Częstochowska z Bełza • Symferopol. Nutria w sosie piwnym i Sonety krymskie • Legendarne schody Odessy. Eisenstein i Machulski Oglądałem przez lornetkę odległą groblę oddzielające zatokę od Morza Azowskiego. –Tam dalej, za wodą, to już Rosja? – zapytałem jednego z mieszkańców Mariupola, gdy przechodzili obok mnie wracając do samochodów. Spojrzał na mnie zaskoczony i spokojnie odparł wzruszając ramionami: – Tu też jest Rosja. [nota wydawcy]